Ο Ουρανός της Ελλάδας

Εισαγωγή

Αυτόν το μήνα, καθώς ο καιρός αρχίζει να φτιάχνει και οι αστερισμοί θα ξεπροβάλλουν πίσω από τα σύννεφα, θα δούμε έναν οδηγό για το πώς μπορούμε να ταξιδέψουμε ξεκινώντας από έναν αστερισμό σε κάποιον άλλον, έχοντάς τον ως οδηγό. Οι περισσότεροι από τους πλανήτες δεν προσφέρονται για παρατήρηση ενώ από τα πιο αξιοσημείωτα γεγονότα είναι η βροχή πεφταστέρων Λυρίδες, η οποία μπορεί να μην προσφέρει πολλά μετέωρα την ώρα αλλά είναι είναι συνήθως πολύ φωτεινότερα σε σχέση με άλλες ετήσιες βροχές και αποτελούν ένα θεαματικό φαινόμενο για παρατήρηση.

Φάσεις της Σελήνης

Τρίτο Τέταρτο	Νέα Σελήνη	Πρώτο Τέταρτο	Πανσέληνος
04/04	12/04	20/04	27/04

Η πανσέληνος του Απριλίου, είναι “υπερ-πανσέληνος”. Υπερ-πανσέληνος ονομάζεται η πανσέληνος όταν η Σελήνη βρίσκεται στο περίγειο, το κοντινότερο σημείο της τροχιάς της. Η Σελήνη θα βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά της Γης καθώς ο Ήλιος και το πρόσωπό του θα φωτιστεί πλήρως. Αυτή η φάση Θα πραγματοποιηθεί κατά τις 5:33 π.μ . (Αυτή η πανσέληνος ήταν γνωστή από τις πρώτες φυλές των ιθαγενών της Αμερικής ως το ροζ φεγγάρι, διότι σηματοδότησε την εμφάνιση του ροζ βρύου, ή του άγριου εδάφους phlox, το οποίο είναι ένα από τα πρώτα λουλούδια της άνοιξης. Αυτό το φεγγάρι είναι επίσης γνωστό ως το φεγγάρι βλάστησης, το φεγγάρι που μεγαλώνει και το φεγγάρι αυγών. Πολλές παράκτιες φυλές το ονόμασαν το φεγγάρι ψαριού επειδή αυτή ήταν η στιγμή που η σκιά κολύμπησε προς τα πάνω για να γεννηθεί.) Αυτό είναι επίσης το πρώτο από τις τρείς υπερ-πανσέληνους του 2021. Η Σελήνη θα είναι σχεδόν στην πλησιέστερη προσέγγισή της από την Γη και θα φαίνεται ελαφρώς μεγαλύτερη και πιο φωτεινή από ότι συνηθίζετε.

• 14/4 Απόγειο σε απόσταση 406.000 χιλιόμετρα από τη Γη.
• 27/4 Περίγειο σε απόσταση 357.000 χιλιόμετρα από τη Γη.

Αστρονομικά γεγονότα

Βροχή μετεώρων Λυρίδες

Οι Λυρίδες (Lyrids) είναι μία μέση βροχή μετεώρων που συνήθως παράγει 20 μετεωρίτες την ώρα στο αποκορύφωμα της. Παράγεται από σωματίδια σκόνης που άφησε ο κομήτης C/1861 G1 Thatcher, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1861. Η βροχή λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο από τις 16 έως τις 25 Απριλίου. Κορυφώνεται φέτος από την νύχτα της 22ης Απριλίου μέχρι το επόμενο πρωί της 23ης Απριλίου. Αυτά τα μετέωρα μπορούν μερικές φορές να παράγουν φωτεινά ίχνη σκόνης που διαρκούν για αρκετά δευτερόλεπτα. Η σχεδόν πανσέληνος θα είναι πρόβλημα φέτος. Το έντονο φως του θα αποκλείσει όλους εκτός από τους πιο φωτεινούς μετεωρίτες. Αλλά αν είστε υπομονετικοί, ίσως να καταφέρετε να εντοπίσετε αρκετούς. Η καλύτερη προβολή θα είναι από σκοτεινή τοποθεσία μετά τα μεσάνυχτα. Οι μετεωρίτες θα εκπέμπουν σε μεγαλύτερο βαθμό από τον αστερισμό Λύρα, αλλά μπορούν να εμφανιστούν οπουδήποτε στον ουρανό.

Θέσεις των πλανητών

• Ερμής (Αόρατος)
  Ο πλανήτης βρίσκεται πολύ κοντά στον Ήλιο και δε θα είναι ορατός μέσα στη λάμψη του. Θα βρεθεί σε περιήλιο στις 27/4 σε απόσταση 0,31 Α.Μ. .
• Αφροδίτη (Αόρατη)
  Όπως και ο Ερμής βρίσκεται πολύ κοντά στον Ήλιο και δεν είναι παρατηρήσιμη.
• Άρης (καλή ορατότητα)
  Ορατός για μερικές ώρες μετά τη δύση του Ηλίου, βρίσκεται ανάμεσα στον Ταύρο και τους Διδύμους.
• Δίας (κακή ορατότητα)
  Ο γιγάντιος πλανήτης θα είναι ορατός χαμηλά στον ορίζοντα πριν την αυγή. Βρίσκεται ανάμεσα στον Υδροχόο και τον Αιγόκερω.
• Κρόνος (κακή ορατότητα)
  Ορατός χαμηλά στον ορίζοντα πριν την αυγή. Βρίσκεται στον Αιγόκερω.
• Ουρανός (Αόρατος)
  Ο Ουρανός θα είναι χαμένος στο φως του Ήλιου.
• Ποσειδώνας (Πολύ κακή ορατότητα)
  Ο Ποσειδώνας θα βρίσκεται ιδιαίτερα χαμηλά στον ουρανό πριν την αυγή , συγκεκριμένα κοντά στον Υδροχόο.

Σύνοδοι – Διαβάσεις – Αποκρύψεις

• 6/4 Σύνοδος Σελήνης-Κρόνου
  Τα δύο σώματα θα βρεθούν σε απόσταση 3 μοιρών και 57′ (δευτερολέπτων της μοίρας). Η σύνοδος θα είναι ορατή στον πρωινό νυχτερινό ουρανό, στον αστερισμό του Αιγόκερω.
• 7/4 Σύνοδος Σελήνης-Δία
  Τα δύο σώματα θα απέχουν 4 μοίρες και 23′ , το φαινόμενο θα είναι καλύτερα ορατό τις πρωινές ώρες πριν την αυγή και το αναζητούμε στον αστερισμό του Αιγόκερω.
• 17/4 Σύνοδος Σελήνη-Άρη
  Πολύ κοντινή σύνοδος με απόσταση μόνο 7 δευτερολέπτων της μοίρας! Το φαινόμενο εντοπίζεται στον αστερισμό του Ταύρου τις πρώτες νυχτερινές ώρες. Στην νοτιοανατολική Ασία θα είναι παρατηρήσιμη και απόκρυψη του Άρη από τη Σελήνη.
• 19/4 Ερμής σε ανώτερη ηλιακή σύνοδο
  Το φαινόμενο συμβαίνει κάθε 116 ημέρες και σηματοδοτεί την εμφάνιση του Ερμή στον νυχτερινό ουρανό αντί για τον πρωινό , όπου ήταν μέχρι πρότινος. Ο Ερμής θα βρεθεί 34′ μακριά από τον Ήλιο. Ταυτόχρονα θα βρεθεί στη μέγιστη απόσταση από τη Γη στις 1,33 Α.Μ. (Αστρονομικές Μονάδες).
• 30/4 Ουρανός σε ηλιακή σύνοδο
  Ο Ουρανός θα βρεθεί σε απόσταση 24′ από τον Ήλιο και θα παραμείνει αόρατος στη λάμψη του για αρκετές εβδομάδες. Το φαινόμενο συμβαίνει επειδή ο πλανήτης βρίσκεται στη μέγιστη απόσταση από τη Γη, συγκεκριμένα στις 20,76 Α .Μ. .

Αφιέρωμα

Αρχική μας στάση είναι η Μεγάλη Άρκτος, τα 7 αστέρια που αποτελούν ένα μεγάλο κατσαρόλι, καθώς είναι ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους αστερισμούς. Πηγαίνοντας στο κύριο μέρος του κατσαρολιού, μακριά από το χερούλι τα δύο αστέρια Ντούμπε και Μιράκ που βρίσκονται μακριά από αυτό δημιουργούν μία νοητή κάθετη σε αυτό γραμμή. Ακολουθώντας την προς το πάνω μέρος της κατσαρόλας και επεκτείνοντας την απόσταση αυτών των αστεριών 5 φορές με το χέρι μας… καταλήγουμε στον Πολικό Αστέρα!

Αυτός είναι το αστέρι που όλα γυρίζουν γύρω του και με αυτόν τον τρόπο μπορεί να βρεθεί εύκολα. Ο πολικός αστέρας αποτελεί το τέλος της ουράς της μικρής άρκτου. Οι δύο αρκούδες, μαμά και παιδί, “κυνηγάνε” η μία την άλλη όλο τον χρόνο γύρω από εκείνο το σταθερό σημείο. Από τον πολικό αστέρα, αν συνεχίσουμε να ακολουθούμε την ίδια νοητή γραμμή, θα βρεθούμε στον Κηφέα, έναν αστερισμό που μοιάζει με σπιτάκι, και λίγο πιο δυτικά στη γυναίκα του την Κασσιόπη, ένα ευδιάκριτο Μ.

Βρισκόμαστε ξανά στη μεγάλη άρκτο και τώρα έχοντας οδηγό την άλλη άκρη του κατσαρολιού, και πηγαίνοντας αντίθετα από ότι πήγαμε πριν για να βρούμε τον πολικό αστέρα, δηλαδή οδεύουμε στον πάτο της κατσαρόλας. Επεκτείνουμε τη γραμμή αυτή, γύρω στις 6 φορές το μήκος της και ακολουθώντας την, καταλήγουμε στον αστερισμό του Λέοντα.

Ξαναγυρίζουμε πίσω στη μεγάλη άρκτο τώρα και κοιτάμε την ουρά της. Με την κλίση που έχει, την επεκτείνουμε νοητά και καταλήγουμε σε ένα άλλο πολύ φωτεινό αστέρι, τον Αρκτούρο! Όπως λέει και το όνομα του είναι στην “άκρη της Άρκτου”, ο οποίος αποτελεί το καταφύγιο για την πανίδα των αρκούδων στην Πίνδο καθώς και αστέρι στον αστερισμό του Βοώτη.

Στην ευθεία που χαράζουν ο Μιζάρ και Αλιόθ στην ουρά της άρκτου , που διασχίζει τον Μεράκ θα καταλήξουμε στον Κάστωρ, στον αστερισμό των Διδύμων.